Kedilerde Bağırsak Hastalıkları

Bağırsak Hastalıkları

Bağırsaklar bağışıklık sisteminin yaşamsal bir parçasıdır ve bazı iltihaplı bağırsak hastalıklarında diyete bağlı alerjiler gerçekten bağışıklık sisteminin göstergeleridir.

İshal

Sindirim sisteminin gördüğü zarar ishalle sonuçlanabilir. Bu acılı olabilir, kusma eşlik edebilir ya da kanlı sümüklü olabilir. İştah artışı ya da azalmasıyla, normal davranışlar ya da ciddi uyuşuklukla birlikte görülebilir. Özelliklerinden ishalin asıl nedeni anlaşılabilir, bunlar:

• Ot yemek;
• Diyet alerjisi veya hassasiyeti;
• Yiyecek zehirlenmesi;
• Parazitler (Giardia gibi);
• Virüsler (FIE, FeLV, FIV, FcoV);
• Bakteriler (kampilobakter gibi);
• İlaçlar;
• Hipertiroidizm.

Tedavisi: İshal semptomatik olarak tedavi edilir. Bilinen neden yok edilir. Birkaç saat yiyecek vermeyi kesmeli ama su içmesine izin vermelisiniz. Sıvı terapisi, akut ishal FIE’den (kedi infeksiyöz enteriti) Kaynaklandığında çok önemlidir. Çoğu uzman bağırsak florasına bilindik gıdaları sağlamak için kediyi her zamanki diyetiyle beslemeyi tavsiye ediyor. Antibiyotikler bakteriyel enfeksiyon şüphesi olması dışında asla kullanılmaz.

Dışkı Analiziyle Bağırsak Sorunlarının Tanımlanması

Yangılı Bağırsak Hastalığı (IBD)

Bu gruptaki bağışıklık sistemiyle ilgili hastalıklar gittikçe daha sık teşhis ediliyor. Hasta kediler, sıklıkla orta yaşlardadır ve genellikle kronik kusar ve ishal olurlar; daha sık dışkılarlar, kilo kaybederler, tuvalet eğitimleri bozulur ve kötü besleniyor görünürler.

Tedavisi: Veterineriniz kedinize hipoalerjenik bir diyet başlatır ve kortikosteroidler gibi bağışıklık baskılayıcı ilaçlar verilir. IBD’si olan kediler diyet katkılarına yanıt verir. Çinko, selenyum ve A ile E vitaminleri gibi antioksidanlar bağışıklık sistemini güçlendirir. Proantosianidin gibi bioflavonoidler C vitaminiyle birlikte bağışık işlevini desteklemekte ve serbest radikalleri temizlemekte işe yarayabilir. N-asetil glukosamin enflamasyonu azaltabilir. B 12’yle K vitaminleri ve folik asit de yararlı olabilir.

Bağırsak Tıkanması

Bunun en yaygın nedeni gastroentestinal sistemi istila eden bir tümördür. HGata kediler kusabilir, ishal olabilir ve kilo kaybeder. Ondan sonra, veterineriniz karında bir yumru hissedebilir. Kitlenin ve onunla ilişkili dokunun cerrahi olarak alınması eğer başka yerlere yayılmamışsa başarılı olur.

Kabızlık

Yaygın olmamasına rağmen kabızlık kolon megakolon biçiminde genişlediğinde ciddi bir sorun halini alır. Çoğu durumda megakolon nedeni bilinmiyor ama diyetten, travmadan veya nöromüsküler hastalıktan kaynaklanabilir. Hasta kediler kusar, canı sıkkın görünür, yemeğini yemez ve bağırsaklarını boşaltmak için ıkınır.

Anal Kese İritasyonu

Anal kese blokajı veya enfeksiyonu kedinin arkasını takıntılı biçimde temizlemesine neden olur, o kadar çok yalar ki, arka bacak ve karın tüyleri gider. Tenya dolayısıyla iritasyon da benzer belirtiler verir ama yalama bu kadar yoğun değildir. Enfeksiyondan etkilenen tarafta, anüsün sağ ya da sol yanında işime olur.

Tedavisi: Basit bloke olmuş anal keseler veterineriniz tarafından sıkmak suretiyle boşaltılır. Eğer kese şişer ve deride patlayarak akan bir apseye neden olursa, veterineriniz antibiyoik de yazacaktır.

Şiş Karın

Şiş karnın en yaygın nedeni obezitedir. Diğer nedenler: tümörler, genellikle kedi infeksiyöz peritoniti sonucu gelişen sıvı sızması, karaciğer hastalığı, rahim enfeksiyonu bağışıklık hastalıkları veya böbreküstü bezinin fazla çalışması gibi hastalıklar sonucu genel bir organ büyümesi.

Feline Coronavirus (Kedi Gribi) (FcoV) ve Kedi İnfeksiyöz Peritoniti (FIP)

FcoV’un bazı türleri hafif ishale neden olur. Diğerleri ise kedi infeksiyöz peritoniti adı verilen (FIP) ciddi, sıklıkla ölümcül bir hastalığa neden olur. Aynı tuvaleti paylaşmak ve karşılıklı birbirini temileme bu virüsün çok kedili evlerdeki yayılma nedenidir. FIP iki biçimde olur; kuru, genellikle akciğerleri etkileyen ve yaş, karında sıvı (asit) toplanmasına enden olan tür.

Korunma ve tedavi: Aynı evde yaşayan bir ya da iki kedinin az riski vardır. Daha fazla kedi svarsa, FCoV açısından kan testine tabi tutulmalıdırlar. Tuvaletlerinin her gün değiştirererk ve yiyeceklerini tuvaletten uzak tutarak dışkıyla bulaşmayı sınırlandırın. Burundan aşılama rutin kullanım için önerilemez ama FcoV-negatif kediler FCoV pozitif ortamlara girmeden önce aşılanmalarında yarar olabilir. Kortikosteroidler gibi bağışıklık baskılayıcı ilaçlar tedavinin temelidir. Maalesef, bir kez asitler gelişince tedavinin başarılı olma olasılığı pek yoktur.

Anoreksia

İştah kaybının (anoreksia) sindirim sistemi içinden ve dışından birçok nedeni olabilir. Bunlar arasında ağrı, yaralanma, hastalık, korku, gerginlik, lezzetsiz bir diyet ve koku duyusunun kaybı olabilir.

Karaciğer ve Pankreas Hastalıkları

İnce bağırsak hastalığı karaciğere giden ve pankreasla da bağlantılı olan safra kanalına yayılabilir. Sadece kedilerde ince bağırsak rahatsızlıkları pankreas ve karaciğer rahatsızlıklarına yol açabilir. Kedilerde en yaygın karaciğer hastalığı olan hepatik lipidoza da neden olan pek çok durum vardır.

Hepatik Lipidoz (HL): HL dişilerde, özellikle de şişman olanlarda erkeklere oranla iki kat daha fazla görülür. Kötü beslenme, obezite, diğer hastalıklar ya da sadece yememek bu hastalığı tetikleyebilir. Yağ hücreleri karaciğerde toplanır ve hastalanan kedi yiyeceğini yemez olur, kilo kaybeder ve yemek yemeyi reddeder.

Tedavisi: HL ölümcül bir hastalıktır. Kedilerin yemesi gerekir, su almanın ve beslenmenin en etkin yolu mideye bir ay kadar kalacak bir tüp yerleştirmektir (gastrotomi).

Karaciğer Şantı: Kronik karaciğer hastalığının hasarı sonrası kan damarları bağırsaktan karaciğere geçebilir. Kan bağırsaklardan gelen amonyak gibi maddelerden arınmaz. Dolaşımdaki bu maddeler beyin enflamasyonuna neden olur. Bu hastalıktan zarar gören kedilerin salyası akar, sendeler, uyuşuk davranır, nöbetleri ya da seğirmeleri olur.

Tedavisi: Bu hastalık diyet yönetimi ya da ameliyatla tedavi edilir.

İlaçların Neden Olduğu Karaciğer Hastalığı: İnsanlar ve köpekler için güvenilir olan bazı ilaçlar kediler için toksiktir ve hepatite neden olur.

Bunlardan bazıları;

• Asetaminofen;
• Aspirin;
• Diazepam (Valium);
• Demir katkıları;
• Glipizid (diyabetikler için);
• Ketokonazol (Dermatophy tosis microsporium canis);
• Metimazol (hipertiroidzm için).

Pankreas Sorunları

Kronik enflamasyon kedilerde en yaygın görülen pankreas hastalığıdır. Hasta kedilerin kusma, ishal, uyuşukluk ve kilo kaybı gibi belirleyici olmayan semptomları olur. Teşhis için kan testleri kediler için çok güvenilir değildir. Doğru bir teşhis için biyopsi gerekir. Kronik pankeatite genellikle başka karaciğer ve bağırsak hastalıkları eşlik eder. Kediler nadiren akut (ani) pankreas enflamasyonu ya da köpeklerde en sık görülen pankreas hastalığı olan ekzogrin pankreas yetmezliği çekerler.

Diabetes mellitus: Pankreasta üretilen insülin, hücrelerin glükozu emmesine yardım eder. İnsülin eksikliği kan şekerinin artmasına ve 200-400 kediden birini etkileyen diabetes mellitus’a (şeker diyabeti) yol açar. Sadece yüksek kan şekeri diyabet teşhisine yeterli değildir. Hafif bir gerginlik bile kedinin kan şekerinin yükselmesine neden olur. Diyabet tipik olarak, kilo kaybının eşlik ettiği, su içme ve idrara çıkış artışına neden olur. Başlangıç genelde yavaş olduğundan kedi sahipleri tarafından kaçırılır.

Tedavisi: Diyabet sıklıkla insülin enjeksiyonları ve yüksek protein, düşük yağ oranı olan bir diyetle tedavi edilir. Kan şekerini düşürmek için ağızdan alınan ilaçlar da etkili olabilir. Diyabetin neden olduğu katarakt başladığında gelişimi geri döndürülemez.