Kedilerde Temel Eğitim
Genel kanının aksine, kedinizin kılık değiştirmiş bir köpek olduğunu düşünmediğiniz sürece, kediler eğitime açıktır ve karşılık verir. Farklı biçimde düşünür ve eğitiminin başarılı olması için farklı bir yaklaşıma gerek duyarlar. Etkin kedi eğitiminin esası, bir kedinin nasıl düşündüğünü anlamaktan geçer. Dünyası bir köpeğinkinden çok daha az sosyaldir ve daha üç boyutludur.
Bilinçsiz Eğitim
Fark etmemiş olabilirsiniz ama kediniz zaten plansız eğtiminize karşılık veriyor. Konserve açacağının sesini duyduğunda mutfağa koşturmuyor mu? Bunu yapıyorsa o sesin genellikle bir ödülle yani yemekle o sonuçlanacağını öğrenmiş demektir. 20. yüzyılın başlarında, Rus bir psikolog İvan Pavlov köpeklerde davranışı inceledi ve bir çan sesiyle yiyeceği eşleştirdiğinde, köpeği çan çaldığında ağzının sularının akmasına eğitebildiğini buldu.
Ödül ve Ceza
1930’larda Amerikan psikolog B.F. Skinner, ödül sistemiyle, bir hayvanın, çağrıldığında gelmek gibi istenen davranışı sergileyeceğini açıkladı. Ödülleri ”olumlu güçlendirme” ve hafif cezayı da ”olumsuz güçlendirme” olarak adlandırdı. Olumsuz bir güçlendirme, bir kedinin yapmayı planladığı şeyi yapmasına engel olmakta kullanılır. Su ya da başa hafifçe vurmak hafif cezanın biçimleridir.
Ödülleri Kullanmak ve Ceza
Kediler ödüller ve cezaya yanıt verir, çünkü her ikisi de gerçek dış dünyanın özellikleridir. Avına yaklaşırken sabırlı olmak bir yiyecek ödülü sağlar. Benzer olarak şafak vakti yüzüne hafifçe pati atılmasının ardından hafif bir vuruş, onun peşindense hâlâ kedinizi beslemediyseniz bir tırmık gelir. Kararlılık ödüllendirilir. Yaşamının ilk başlarında, yavrular farklı sesleri yorumlamayı öğrenirler. Kediler düşüncelerini, sakinleştirici mırlamadan, talepkâr miyavlamaya ve tehditkâr tıslama ve tükürmeye kadar gayet iyi ifade ederler. Bizim, ödüllendirici mırıltılarımızdan disiplin sağlayıcı bağırmalarımıza kadar seslerimizi anlamakta da pek güçlük çekmezler. Su sıkmak gibi hafif bir cezayı sert bir ”Hayır!” la birleştirerek ve sonunda sadece sözcükleri kullanarak, kedinizi eğitebilirsiniz.
Nasıl Başlamalı
Hareketli kısa tüylü kediler daha çekingen uzun tüylülere göre biraz daha kolay öğrenirler. Küçük yavrular gerekli konsantrasyona sahip değillerdir ve yaşlı kedilerin de ilgisi düşüktür. Dört aylıktan itibaren kediler eğitilmeye çok açıktır, ama sadece rutine alışan kediler bunu becerebilirler. bir ya da iki dakikalık dersler çoğu kedi için çok uygundur. Beş dakika çok uzundur.
Tıkırtı Eğitimi ve İsim Eğitimi
Bir tıkırtıyla eğitmek olumlu güçlendirme eğitiminin popüler biçimidir. Kediye istenen davranışın hatırlatıcısı ”tık” sesi bir yiyecek ödülüyle birleştirilir.
Temel Eğitim Kuralları
Kedinizi eğitirken aşağıdaki kuralları uygulayın:
- Sadece kedinizin en aç olduğu zamanlar olan yemeklerden önce eğitin.
- Sakin yerlerde eğitin. Ev içi buna uygundur.
- Lezzetli yiyecekler kullanın. Kediniz sıkılınca bunlarda değişiklik yapın.
- Yiyecekleri sözlerinizle birleştirin.
- Her seferinde sadece birkaç dakika eğitim verin.
- Sabırlı olun. Kediniz sadece iyi zaman geçirirse öğrenecektir.
Doğru zamanlama etkin bir tıkırtı eğitiminin temelidir. Bir yiyecek ödülü verin ve beklendiği gibi tıkırtı yapın. Bunu sıkça tekrarladıktan sonra kedinizin dikkatini çekmek için sadece tıkırtı yapmanız yeterli olacaktır. Lezzetli vitamin tabletleri dolu bir şişeyi sallamak da bir başka seçenektir. Kediniz şişenin sallanmasını duyar ve bir yiyecek ödülü alır. Ödülü verirken kedinizin ismini söylemeyi de deneyebilirsiniz. Kısa sürede ismini söylemek dikkatini çekmeye yetecektir.
Elinizin Altında Ekipmanınız Olsun
Bir tıkırtı kullanıyorsanız, bunu nasıl bir aletle çıkaracağınızı onun nasıl kullanıldığını iyice öğrenin Zamanlama çok önemlidir. Fazla erken ya da geç tıkırtı çıkarmak eğitimi çok zorlaştırır. Yiyecek parçaları elinizin altında olsun. Kedinizin en çok sevdiği yiyecekleri kullanın. Lezzetli, etli bebek mamaları uygundur, çünkü ”çak beş” ya da diğer pati eğitimleri için kaşığı kullanabilirsiniz.
Kedinize Oturmayı Öğretmek
Bu, neredeyse her şeyden temel bir eğitimdir. Kedinize bu eğitimi, diğer davranış dizilerinin ilk kısmı olan ismini seslenince yanınıza geldikten ya da tıkırtıya gelmeyi öğrendikten sonra verin.
- Bu egzersize kedinizin yemek zamanından hemen önce başlayın. Aç kedinizi bir masanın ortasına yerleştirin. Doğal olarak oturursa poposunu okşayıp ”popo havaya” içgüdüsünü harekete geçirin.
- Lezzetli bir yiyecek parçasını 2,5-5cm. burnunun üzerinde tutun. (Tıkırtı kullanıyorsanız aletiniz diğer elinizde olsun.)
- Kediniz yiyeceğe ilgi gösterdiğinde onu, 2,5-5cm yukarıda tutmayı sürdürerek başının üzerinde kulaklarının arasında bir yere gelinceye kadar hafifçe hareket ettirin. Gözünü yiyecekte tutarak kedi oturacaktır. Bunu yapınca, ismini söyleyip ”Otur,” deyin.
- Kedinizin oturmasıyla birlikte, ”Aferin, çok iyi oturuş” deyip ödül yiyeceğini verin. Ödülü kaşıkla veriyorsanız, sadece birkaç yaklamaya izin verin.
Aç kediler genellikle bu eğitime on deneme içinde yanıt verir. Eğitimi, kedinizin eğitimin bittiğini anlaması için ”Tamam,” diyerek ve yemeğini vererek bitirin. Eğitime tekrar bir sonraki yemek zamanında başlayabilirsiniz.
Çak Bir Beşlik Eğitimi
Bu gerçek bir dokunma eğitimidir, çoğu kedi için basit ve eğlencelidir. Bunun için bir sopaya bağlanmış kısa bir iğin ucundaki tüy gibi dikkat çekecek bir oyuncağa gereksiniminiz olacak. Buradaki amaç kedinizin ve sizin ”çak beş” yapmanızdır oturduğu pozisyonda başlayın. Oyuncağı hemen başının üzerinde sallayın ve patisini ona dokunmak için elini uzattığında ”Tekir, çak beş,” deyin. Kediniz oyuncağa dokunduğunda ”Aferin çok güzel çak beş,” deyip bir ödül yiyeceği verin. Eğer tıkırtı kullanıyorsanız, tıkırtı çıkartın ve ödülü verin.
Kedinizle Yürüyüş
Tasma ve kayışla yürüyüş eğitimi hareketli ve meraklı kedi için pratik bir çözümdür. Başarı kedinin kişiliğine ve bir tasma takmayı nasıl karşıladığına bağlıdır.
Kediniz Bir Köpek Değildir
Bir köpeğin aksine kediniz sadece sizi memnun etmek için istediğinizi yapmayacaktır. Kediler kendilerini memnun etmek için birşeyler yapar. Sizin rolünüz kedinizin yapmak istediğini sizin onun davranmasını istediğiniz yolda yönlendirmektir. Tasmasına ip geçirilmiş bir kedinin durmak, bakmak, dinlemek, koklamak ve kendisinden iyice emin olduktan sonra gitmek istediği yere gitmek için zamana gereksinimi vardır. Biraz güneşte uzanmasına, tozlarda yuvarlanmasına, ot yemesine veya doğa üzerine düşünüp taşınmasına da hazır olun. Bir köpeği siz yürüyüşe çıkarırsınız, ama kedi sizi yürüyüşe çıkarır!
Rahatsız Olmayan Bir Tasma
Yumuşak ve hafif bir tasmayı yere bırakıp kedinizin birkaç gün koklayıp inceleyerek ona alışmasını sağlayın. Kedi alıştıktan sonra sıkılaştırmadan birkaç saniyeliğine başından geçirin. Kabul etmesi için kedinizi övün ve yemek parçaları verin. Kediniz tasmayı reddederse, oyuna geri dönün ve daha sonra deneyin. tasmayı takmaya asla zorlamayın. Bu egzersizi bağlanmış tasmayı sıkılmadan kabullenene kadar günlerce, hatta haftalarca tekrarlayın.
Tasmaya Kayışını Takmak
Kediniz tasmasını takmaya alışınca, kayışını takın ve peşinden sürüklemesine izin verin. Bu durumda rahat olduğunu fark ettiğinizde, kayışı tutun ve onu evde gezdirin. Bu süreç günler ya da haftalar alabilir. Kediniz artık karşısında elinizde bir yiyecek parçasıyla diz çöküp elinizdekine doğru gelirken, ”Gel,” komutunu vermenize hazırdır. Tüm söz dinleme eğitimlerinde olduğu gibi eğitim sırasında sadece ödül kullanın ceza kullanmayın.
Yorum Yok